Polska szkoła filmowa to nurt, który zaprowadził polskie kino na międzynarodowe festiwale. Filmy Wajdy, Munka czy Kawalerowicza stały się wizytówką naszego kina na świecie i zadecydowały o potwierdzeniu przez kulturę polską swojego miejsca w spuściźnie europejskiej. "Eksportowy towar", jakim okazały się filmy młodych polskich twórców na przełomie lat 50. i 60. dwudziestego wieku do dziś stanowią najbardziej znaną kartę polskiej kinematografii, są wymieniane w światowych encyklopediach kina i skłoniły krytykę francuską do ukucia terminu "polska szkoła filmowa".

W związku z 50. rocznicą powstania tego nurtu Polski Instytut Sztuki Filmowej oraz Stowarzyszenie Nowe Horyzonty organizują przeglądy wybranych filmów Szkoły, które zobaczyć będzie można w kinach w Krakowie, Katowicach, Gdańsku, Łodzi, Wrocławiu, Olsztynie, Warszawie i w Poznaniu.



Program Przeglądu:


25-27 maja
"KANAŁ" (reż. Andrzej Wajda, 95') Obraz tragicznego heroizmu i bezprzykładnego cierpienia grupy warszawskich powstańców, którzy po utracie pozycji przedzierają się cuchnącymi kanałami do walczącego jeszcze Śródmieścia. Tragiczne losy żołnierzy oddziału AK, którzy z pozycji na Mokotowie usiłują przedostać się kanałami do walczącego jeszcze Śródmieścia.

"EROICA" (reż. Andrzej Munk, 78') Dwie nowele osadzone w latach II wojny światowej. Bohaterem pierwszej jest "Dzidziuś" Górkiewicz cwaniaczek, który staje się z przypadku bohaterem Powstania Warszawskiego. W drugiej obserwujemy życie w obozie jenieckim, gdzie legendą otoczony jest porucznik Zawistowski, któremu udało się zbiec z niewoli. Tylko nieliczni wiedzą, że żołnierz ukrywa się w obozie.

"PĘTLA" (reż. Wojciech Jerzy Has, 96') Walczący z nałogiem alkoholowym Kuba żyje w mieszkaniu wypełnionym dziwnymi przedmiotami. Film jest relacją z jednego, przełomowego dnia w jego życiu: po południu ma się udać wraz Krystyną, swoją narzeczoną, do lekarza, który zaaplikuje mu środek wspomagający walkę z nałogiem. Kubę męczą samotne oczekiwanie i telefony ciekawskich znajomych; postanawia wyjść na miasto.. Alkoholizm bohatera stał się pretekstem do nakreślenia portretu człowieka, który nie widzi sensu życia i nie potrafi utrzymać więzów z otoczeniem. Jeden z najbardziej sugestywnych plastycznie, subiektywnych światów w polskim kinie.

"OSTATNI DZIEŃ LATA" (reż. Tadeusz Konwicki, 66') Na opustoszałej plaży spotykają się w ostatnim dniu pobytu nad morzem dojrzała kobieta i młody mężczyzna. On obserwował ją od wielu dni, ale dopiero teraz odważył się na zawarcie znajomości. Namawia ją do pozostania. Ona jest wypalona wewnętrznie, obarczona przeżyciami wojennymi, utratą bliskiego człowieka - pilota, pełna goryczy i nieufności do ludzi.. Pierwszy film autorski w Polsce, pierwsza poważna próba odnalezienia nowego języka filmowego.

"POPIÓŁ I DIAMENT" (reż. Andrzej Wajda, 95') Adaptacja opowiadania Jerzego Andrzejewskiego. Jeden z najważniejszych filmów w historii polskiej kinematografii. Pierwszy dzień pokoju. Młody akowiec, Maciek Chełmicki, otrzymuje rozkaz zastrzelenia sekretarza KW PPR. Zbieg okoliczności powoduje, że zabija kogoś innego. Spotykając się twarzą w twarz ze swoją ofiarą doznaje szoku. Staje przed koniecznością powtórzenia zamachu. Poznaje Krystynę, dziewczynę pracującą jako barmanka w restauracji hotelowej. Uczucie do niej uświadamia mu jeszcze bardziej bezsens zabijania w chwili zakończenia wojny. Wierność złożonej przysiędze, a tym samym obowiązek podporządkowania się rozkazowi, przeważa szalę.


1-3 czerwca
"BAZA LUDZI UMARŁYCH" (reż. Czesław Petelski, 104') Adaptacja powieści Marka Hłaski "Następny do raju". Akcja filmu toczy się w bazie transportu drewna w Bieszczadach. Na odludziu, w fatalnych warunkach sanitarnych pracują wyrokowcy i życiowi wykolejeńcy. Należyte wykonywanie obowiązków nieustannie utrudniają im: brak samochodów, warsztatów, części oraz wiszące wciąż nad głowami widmo śmierci. Nic dziwnego, że nikomu nie zależy na pracy, wszystkim zaś - na możliwie rychłej ucieczce. Nie jest to wszakże takie proste. Tym bardziej, że do bazy przybywa niejaki Zabawa - mechanik i aktywista partyjny.

"POCIĄG" (reż. Jerzy Kawalerowicz, 102') Upalne lato. Pociąg pospieszny odchodzi z warszawskiego dworca. Wśród pasażerów znajduje się Jerzy. Zapomniał miejscówki do wagonu sypialnego. Przekupiona konduktorka kieruje go do ostatniego wolnego przedziału. Bohater niespodziewanie zastaje tam piękną blondynkę Martę. Z powodu braku wolnych miejsc Jerzy i Marta muszą podróżować razem. W pociągu znajduje się również Staszek, były chłopak Marty. Wciąż usiłuje ją przekonać, że powinna z nim zostać, ale dziewczyna wyraźnie nie chce. Pomiędzy Jerzym i Martą stopniowo nawiązuje się przyjazny kontakt. Oboje mają za sobą przykre przeżycia i to ich łączy.

"DO WIDZENIA, DO JUTRA" (reż. Janusz Morgensternm, 80') Jacek jest reżyserem studenckiego teatrzyku w Gdańsku. Spotyka Margueritte, córkę zagranicznego konsula. Zaprasza ją na tenisa i odtąd zaczynają regularnie się spotykać. Margueritte odwiedza teatrzyk. Jacek, wyraźnie zakochany, zaniedbuje swoje obowiązki, całe dnie spędza z Margueritte. Dla niej ta znajomość jest tylko rozrywką. Nie potrafi się zakochać. Odwiedzając kościół odgrywają scenę ślubu i wtedy dziewczyna mówi mu, że nie zamierza wychodzić za mąż..

"NIKT NIE WOŁA" (reż. Kazimierz Kutz, 86') Rozgrywający się wkrótce po wyzwoleniu dramat psychologiczny: historia człowieka, który na Ziemiach Zachodnich szuka ucieczki przed konsekwencjami wojny, chcąc rozpocząć nowe życie. Bożek, w przeciwieństwie do Maćka Chełmickiego, nie wykonał rozkazu. Ucieka, osiedla się w miasteczku na Ziemiach Odzyskanych, szuka zapomnienia i samotności. Poznaje Lucynę, dziewczynę dojrzalszą od niego, zawiera jednak także znajomości z innymi kobietami. Kiedy dowiaduje się, że członkowie organizacji podziemnej są na jego tropie, opuszcza pospiesznie miasteczko, ale wszystko wskazuje na to, że wróci do Lucyny, bo łączy ich prawdziwa miłość.

"ŚWIADECTWO URODZENIA" (reż. Stanisław Różewicz, 99') Trzy nowele, ukazujące pełną napięcia atmosferę codzienności okupacyjnej widzianej oczami dzieci.