Przegląd filmów węgierskiego reżysera i scenarzysty Miklósa Jancsó - "In Memoriam Miklos Jancso".

Wspominamy Miklósa Jancsó - węgierskiego reżysera i scenarzystę, jedną z najwybitniejszych postaci europejskiego kina lat 60. i 70. W węgierskiej kinematografii był obecny już od końca lat 50-tych, ale dopiero późniejsze filmy przyniosły mu światową sławę, jako reprezentantowi "nowej fali" w kinematografii Węgier. Do jego najgłośniejszych dzieł należą: "Desperaci" (1965), Gwiazdy na czapkach" (1967), "Cisza i krzyk" (1968) oraz "Czerwony psalm", za który otrzymał w 1972 roku na festiwalu w Cannes nagrodę za najlepszą reżyserię. Był laureatem ogromnej ilości nagród i wyróżnień. W jego filmach zagrali swoje doskonałe role: Krystyna Mikołajewska (Gwiazdy na czapkach", Daniel Olbrychski (Baranek boży) czy Katarzyna Figura (Sezon potworów). Do końca życia pozostał aktywny, a jego ostatni obraz "Szlag trafił sprawiedliwość" był swoistym podsumowaniem wszystkich etapów w twórczości, ostatnim pokazaniem ulubionych aktorów (m.in. Daniela Olbrychskiego) i przewrotności, na jaką tylko Jancsó mógł sobie pozwolić.




REPERTUAR:


3 października, godz. 18:00

Desperaci (Szegénylegények), dramat węgierski, 1965, 87 min

Film jest pełną wyszukanego piękna i ascetycznych obrazów wizją prowokacji habsburskiej policji przeciwko grupie rewolucjonistów z oddziałów Kossutha w 1860 roku. Uwięzieni w drewnianej stanicy, pośród bezbrzeżnej puszty, więźniowie poddawani są najokrutniejszym torturom. Oprawcy próbują upokorzyć jeńców, złamać ich solidarność - zmusić do wewnętrznej kapitulacji, wreszcie, na sam koniec - zabić...


3 października, godz. 19:35

Gwiazdy na czapkach, (Csillagosok, katonák), dramat węgiersko-sowiecki, 1967, 90 min.

Akcja filmu rozgrywa się w Rosji w 1918 r. i nawiązuje do autentycznych wydarzeń. W okresie I wojny światowej w rosyjskiej niewoli znalazło się kilkadziesiąt tysięcy węgierskich jeńców. Wielu z nich po wybuchu rewolucji opowiedziało się po jej stronie i znalazło się w szeregach Brygady Międzynarodowej. W mieście nad Wołgą - zdjęcia realizowano w Kostromie - grupę czerwonoarmistów, Rosjan i Węgrów, biorą w niewolę walczące z nimi oddziały białogwardzistów. Oficerowie byłej carskiej armii mają świadomość tego, że ich świat się kończy, są zdesperowani i zdolni do wszelkich czynów. Rozpoczyna się czas okrutny i bezwzględny...


4 października, godz. 16:00

Węgierska rapsodia (Magyar rapsódia), dramat węgierski, 1978, 91 min

Rodzina Zsadányich świętuje nadanie rangi oficerskiej synom, Istvánowi i Gáborowi. Głowa rodziny wykorzystuje okazję do propagowania swoich przekonań politycznych wśród zebranych. István i Gábor podczas typowej dla prowincji walki wyborczej mordują przeciwnika ojca, Andrása Baksa, lewicowego przywódcę chłopów. Świadkiem zdarzenia jest Tóth-Szeles, który po wybuchu I wojny światowej trafia do oddziału pod dowództwem Istvána.


5 października, godz. 16:00

Bracia, kochajmy się! (Szeressük egymást gyerekek!), dramat węgierski, 1996, 94 min.

Impulsem do powstania obrazu stało się kilka artykułów prasowych. Trzech wybitnych reżyserów węgierskich na ich podstawie postanowiło pokazać na ekranie życie w Budapeszcie u schyłku XX wieku. Film we wstrząsający, zmuszający do przemyśleń sposób odkrywa przed widzem obraz węgierskiego społeczeństwa. Twórcy w kolejno po sobie następujących nowelach przestawiają rosnącą przepaść, która dzieli bogate dzielnice miasta od tych skrajnej nędzy. Mówią o biedzie i głodzie, który w konsekwencji prowadzi do przestępstw, o bezdomnych, którzy dostęp do "lepszego świata" mają tylko przez szkło wystawowych szyb.


Przegląd organizowany jest przez Węgierski Instytut Kultury w Warszawie i Kino Praha.