Drogi Widzu, podczas świadczenia usług przetwarzamy dostarczane przez Ciebie dane zgodnie z naszą Polityką RODO.
Kliknij aby dowiedzieć się jakie dane przetwarzamy, jak je chronimy oraz o przysługujących Ci z tego tytułu prawach.
Informujemy również, że nasza strona korzysta z plików cookies zgodnie z Polityką cookies.
Podczas korzystania ze strony pliki cookies zapisywane są zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.
W każdej chwili możesz wycofać zgodę na przetwarzanie danych oraz wyłączyć obsługę plików cookies, informacje
jak to zrobić przeczytasz tutaj i tutaj.
Franciszek Pieczka (Haratyk), Ryszard Filipski (Górniok), Stanisław Gronkowski (Wigezy), Teresa Kamińska (Hanka), Marian Kociniak (partyzant "Mały", później sekretarz), Zdzisław Maklakiewicz (Moskała), Józef Morgała (Piela), Edward Rączkowski (Bolączka), Emir Buczacki (karczmarz; nie występuje w czołówce), Mieczysław Gajda (Głupi Wala; nie występuje w czołówce), Andrzej Gazdeczka ("Czarny", partyzant AL; nie występuje w czołówce), Andrzej Hrydzewicz (partyzant AL; nie występuje w czołówce), Bogusław Sochnacki (Waliczek; nie występuje w czołówce), Krzysztof Kieślowski (milicjant; nie występuje w napisach), Henryk Kluba (biskup; nie występuje w czołówce), Zbigniew Lesień (uczestnik zebrania; nie występuje w czołówce), Konstanty Lewkowicz (Gorzeł, przedstawiciel Urzędu Bezpieczeństwa; nie występuje w czołówce), Jerzy Nowak (szabrownik "Koślawy"; nie występuje w czołówce), Ryszard Wachowski (uczestnik zebrania; nie występuje w czołówce)
Nagrody
1972 - Wiesław Zdort Łagów (Lubuskie Lato Filmowe)-nagroda za zdjęcia
1972 - Franciszek Pieczka Łagów (Lubuskie Lato Filmowe)-Nagroda za pierwszoplanową rolę męską
1972 - Henryk Kluba Łagów (Lubuskie Lato Filmowe)-Nagroda studentów PWSFTviT w Łodzi
1985 - Henryk Kluba Łagów (Lubuskie Lato Filmowe)-Grand Prix "Złote Grono" za walory oryginalnego języka filmowego w filmie stanowiącym wybitne świadectwo ludowej mentalności
Czas trwania
94 minuty
Zrealizowany w konwencji ludowej ballady dramat społeczny ukazujący - poprzez postać górala Haratyka, autentycznego przywódcy beskidzkiej wioski - skomplikowane uwarunkowania i konflikty okresu kształtowania się świadości ludu u zarania Polski Ludowej. Haratyk, nie koronowany król beskidzkiej wsi, organizuje życie po zakończeniu wojny. Buduje tartak i szkołę, ale nie uznaje żadnej władzy nad sobą. Dochodzi do konfliktu z szefem UB, który uważa go za anarchistę i szkodnika, siłą chce zmusić do podporządkowania się. W rezultacie Haratyk wraz z góralami pali tartak i idzie do lasu . . . (źródło: www.filmpolski.pl)
FILM CZEKAŁ NA PREMIERĘ 5 LAT.
"Słońce wschodzi raz na dzień to opowieść?ballada o rebelii w pewnej wsi przeciwko władzy ludowej tuż po wojnie. Rzecz o góralu, który chciał budować socjalizm po swojemu. Nazywał się Haratyk, trochę jak heretyk. [...] Akcji filmu towarzyszy piękny, kantyczkowy chorał góralski o tamtych wydarzeniach 1945 roku. Chorał został wykonany przez mieszkańców wsi Istebna koło Wisły, gdzie film był zrealizowany, a nie był to żaden zespół wokalny, tylko zwykli górale. W filmie Kluby czuje się wszędzie atmosferę miejsca i autentycznego otoczenia"
Aleksander Jackiewicz, Rzecz o sołtysie Haratyku
"... czas okazał się sprzymierzeńcem znakomitego filmu Henryka Kluby. Przed laty skłonny byłem traktować go głównie jako przykład mitologizacji pewnego momentu historycznego. Także: jako zadziwiający fenomen estetyczny. Bo przecież nieczęsto zdarza się połączenie tematu politycznego z tak skrystalizowanymi ambicjami kreacyjnymi.
... sprawa, o której mówi Słońce, choć wysnuta z przeszłości nie dotyczy jej jedynie; temat konfrontacji władzy ludowej z jej ludowym wyobrażeniem o władzy (tak w ogromnym uproszczeniu udałoby się ów konflikt określić) ma dla nas daleko głębsze znaczenie. [...]
To nie znaczy, że ?historyczny? punkt widzenia na film Dymnego i Kluby stracił już sens. Rok 1945 i związane z tą datą tragiczne konflikty przekraczają jednak nie postrzeżenie granicę faktów, aby przenieść się w wymiar uogólnienia, jaki rozpościera się ponad historią i stanowi jej mitologiczne przedłużenie
Henryk Kluba wraz ze scenarzystą Wiesławem Dymnym znaleźli własny przepis na wykreowanie mitu; dodajmy: przepis rodzimy, ludowy. W tej ludowej, polskiej, góralskiej legendzie bije puls tragedii."
Konrad Eberhardt, Historia, mit i teraźniejszość, "Ekran", 1972, nr 16
najprawdopodobniej film jest odbiciem wspomnień scenarzysty z czsów pobytu w Brennej i opowieści o działalności oddziału partyzanckiego "Wędrowiec". w postaci Haratyka widzę osobę Pawła Heczki, ostatniego dowócy "Wędrowca", który działał równiez w podziemiu (Heczko był ewangelikiem - heretyk - Haratyk)antykomunistyczny ch. pojawia się w filmie wiele nazwisk związanych z Wędrowcem bezpośrednio, bądź nazwisk zmienioncyh: Moskała, Górniok (Górniak), Waliczek. prawdopodobnie to własnie opowieści o "Wędrowcu" skłoniły Pana Dymnego do napisania scenariusza, w którym przedstawił stosunek górali cieszyńskich do władzy ludowej.